Nằm ở vị trí trung độ của tỉnh Quảng Nam, Thăng Bình có diện tích tự nhiên 412,25 km2, dân số đến năm 2016 là 181.610 người. Đất đai, thổ nhưỡng và địa hình đã hình thành nên 3 vùng rõ rệt: vùng Tây của huyện giáp với các huyện miền núi của tỉnh Quảng Nam, 4/5 diện tích đất đai là gò đồi; vùng Trung gồm các xã dọc theo Quốc lộ 1A. và tuyến đường Bắc Hà - Nam Vùng Đông là các xã ven biển và ven sông Trường Giang. Mảnh đất này giống như hình tam giác cân - đỉnh là Bình Lãnh - nằm trên độ cao 407 mét, giáp với huyện Hiệp Đức nhìn xuống đáy là Biển Đông, mút phía bắc là Bình Dương, giáp với Duy Xuyên, mút phía nam là Bình Nam giáp Tam Kỳ.

.

Sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa bộ đội chủ lực với bộ đội địa phương làm nên chiến thắng Đồng Dương (xã Bình Định Bắc, Thăng Bình) trong 2 ngày 8 và 9.12.1965 là bài học quý giá, dù 50 năm đã trôi qua.

Trong suốt chặng đường 40 năm (1975 – 2015) từ sau ngày quê hương được giải phóng đến nay, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Thăng Bình đã vượt qua nhiều khó khăn, tranh thủ những thời cơ thuận lợi, đoàn kết phấn đấu thực hiện những mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra và đạt được những thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực. Có thể điểm lại những thành tựu lớn này theo ba giai đoạn cụ thể: Giai đoạn 1975-1985, giai đoạn 1986 - 2000 và giai đoạn 2001 – 2015.

.

.

Quá trình hình thành và phát triển của Quảng Nam nói chung và Thăng Bình nói riêng hòa quyện vào lịch sử đất nước và con người Việt Nam. Dấu ấn của mỗi giai đoạn lịch sử được thể hiện qua những di tích sẽ mãi mãi trường tồn nếu con người biết tôn trọng, bảo tồn và phát huy những giá trị lịch sử - văn hóa của tiền nhân. Nhưng thật đáng tiếc vì nhiều lý do trong đó có lý do vì chiến tranh, vì sự tác động của thiên nhiên, vì sự nông nổi và thiếu hiểu biết của con người nên một số di tích bị phai mờ, hư hại, thất lạc… Phật viện Đồng Dương (xã Bình Định Bắc, huyện Thăng Bình, Tỉnh Quảng Nam) là một trong những di tích có “số phận lịch sử” như vậy.

Quảng Nam là mảnh đất đã sản sinh ra nhiều nhà chí sĩ yêu nước, tiêu biểu là cụ Phan Châu Trinh và cụ Huỳnh Thúc Kháng; đồng thời cũng là quê hương của những chiến sĩ cộng sản kiên cường. Và người dân Quảng Nam vốn có truyền thống cách mạng, một lòng một dạ thủy chung son sắt với Đảng, với Bác Hồ. Sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ (1954) được ký kết, đất nước ta tạm thời phân chia làm hai miền Nam - Bắc với ranh giới là sông Bến Hải, Mỹ - Diệm tiếp quản miền Nam và thẳng tay khủng bố, đàn áp nhân dân. Bọn chúng đã gây ra biết bao tội ác “trời không dung, đất không tha” nhằm trả thù những người ủng hộ cách mạng hoặc có người thân tham gia kháng chiến... Điển hình là những vụ thảm sát dã man tàn bạo ở Chợ Được, Chiên Đàn, Cây Cốc, Vĩnh Trinh, Sơn - Cẩm - Hà...

Cùng với khí thế tiến công của quân vả dân khu V và Tây Nguyên trong những ngày tháng 3 lịch sử, chiến dịch xuân tiến công và nổi dậy giải phóng quê hương của quân và dân huyện Thăng Bình được mở màn bằng trận đánh của Tiểu đoàn 72 vào sáng 14.03.1975 tại cụm chốt đồi 59 (thôn Gia Hội, Bình Phú). Đây là cụm chốt tiền tiêu án ngữ giữa vùng giải phóng với vùng địch tạm chiến, là chốt điểm phát hiện.

Đã từ rất lâu người dân Thăng Bình đã tiếp thu, chọn lọc, hội tụ những nét văn hóa độc đáo từ các vùng miền, các dân tộc tạo nên những nét văn hóa đặc trưng mang đậm yếu tố tín ngưỡng văn hóa dân gian truyền thống của con người Xứ Quảng nói chung và của người dân Thăng Bình nói riêng như: Cộ Bà Chợ Được, nghệ thuật hát Bả Trạo, hát tuồng, lễ hội đua thuyền, lễ hội Cầu Ngư của cư dân vùng sông nước.... Cứ 2 năm 1 lần, huyện Thăng Bình tổ chức lễ hội văn hóa thể thao các xã miền biển và trung du miền núi phù hợp với đặc điểm, truyền thống của từng vùng với nhiều loại hình văn hóa, nghệ thuật độc đáo, đặc sắc, thu hút đông đảo nhân dân tham gia.